اسید سیتریک چیست ؟

این ماده که به شکل پودر کریستالی سفید در دمای اتاق وجود دارد. می تواند سلامت شما و عفونت کلیه و گلو را بهبود بخشد.

نوشابه ها، آبمیوه ها و اغلب ترکیبات غذایی آماده حاوی این ماده به عنوان طعم دهنده و یا نگهدارنده می باشند. محصول فوق نقش بهبود دهنده ی طعم و افزایش زمان ماندگاری محصول را دارد.

نگاه کلی:

تنظیم کننده سیتریک (INS 330 یا E330) به طور طبیعی از مرکباتی مانند لیمو، گریپ فروت، لیموترش و غیره تشکیل می شوند.
سنتز مصنوعی توسط قارچ Aspergillus Niger و Candida Lipolytic (Y-1095) صورت می گیرد که نسبت به سایر مخمرها سیتریک بیشتری تولید می کند.
در دو نوع بی آب و مونوهیدرات وجود دارد. تقاضا برای مونوهیدرات بیشتر است
همچنین توسط بسیاری از شرکت های بستنی سازی به عنوان امولسیفایر استفاده می شود.

تولید طبیعی و صنعتی اسید سیتریک

در سال 1893، “ومر” توانست میکروارگانیسم Penicillium را کشف کرده و سیتریک را از شکر تولید کند. با این حال، تولید میکروبی آن تا زمان جنگ جهانی اول زیاد طرفدار نداشت زیرا واردات مرکبات ایتالیایی مختل نشده بود.

• آیا می دانستید؟

این ماده را می توانید از مرکبات نیز به دست آورید.

با اینکه سیتریک در مرکباتی مانند پرتقال، لیمو، گریپ فروت و … نیز وجود د ارد اما بیشترین درصد این مادهد در لیمو یافت می شود.

450 میلی لیتر آبلیمو را در یک لیوان بریزید و پی اچ آن را نادازه گیری کنید. پی اچ باید حدود 2 الی 3 باشد

سدیم هیدروکسید 10 درصد را با قطره چکان به محلول اضافه نمایید تا پی اچ به 8 الی 9 برسد و رنگ محلول نارنجی شود.

محلول ساخته شده را با کاغذ صافی صاف کنید و 28.5 گرم کلرید کلسی محلول در 70 میلی لیتر آب را به محلول زیر صافی بیافزایید

محلول را بجوشانید و هم بزنید

مخلوط حاصله را صف کنید و قطعات جامد به دست آمده (سیترات کلسیم) را با اسید سولفوریک مخلوط نمایید و سپس با کمک افزودند آب آن را صاف نمایید

محلول به دست آمده سیتریک اسید خواهد بود

این ماده را با رعایت نکات ایمنی انجام دهید

اسید سیتریک چیست و چه کاربردی دارد

کاربرد های این ماده طیف وسیعی از صنایع را پوشش می دهد.

این ماده جایگزین خوبی بری نیتریک اسید در صنایع فولاد و جایگزین اسید استیک در صنعت چاپ عکس است

غذا و نوشیدنی

• تنظیم کننده ی پی اچ
• طعم دهنده
• نگهدارنده

استفاده از این ماده در چه مقادیری مجاز است؟

مقدار مجاز سیتریک را در نوشیدنی های می توانید طبق استاندارد منتشر شده می توانید در عکس زیر مشاهده نمایید:

صنایع آرایشی و بهداشتی، داروسازی، مکمل های غذایی و غذاها

این ماده به لایه برداری پوست کمک می کند تا پوست روشن تر، سفت تر و جوان تر نشان دهد. در مقادیر خاصی، این ماده به عنوان یک لایه بردار شیمیایی عمل می کند

به طور کلی به عنوان تنظیم کننده ی اسیدیته در کرم ها، ژل ها و مایعات مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از آن در مکمل های غذایی و غذاها، در صورتی است که هدف تاثیر خاصی (مانند اسیدالنت، کلرات، ویسکوزیته کننده، و غیره) بر ماده ی غذایی باشد.

از آن برای شستن رنگ از مو استفاده می شود.

این ماده که به اسید نمک هم معروف است در محصولات شوینده ی مو می تواند سبب نرمی ، ابریشمی و براق شدن موهای شما شود.

آیا این ماده می تواند رنگ را از بین ببرد؟

بسیاری از پاک کننده های رنگ موجود در بازار دارای پایه اسید سیتریک هستند. این ماده سازگاری بالایی با محیط زیست دارد اما بسیار کند عمل می کند. هنگامی که با پاک کننده های رنگ حاوی این ترکیب کار می کنید، ممکن است مجبور شوید محلول اسیدی را یک شبانه روز روی سطح بگذارید تا فقط یک لایه از آن پاک شود. یکی دیگر از اسیدهای رایج موجود در پاک کننده رنگ، اسید آدیپیک است. این ماده یک ترکیب آلی با فرمول (CH2)4(COOH)2 می باشد و قوی تر از جوهر لیمو است اما به کندی عمل می کند. اسید گلوتامیک، که در واقع یک آمینو اسید تولید شده در بدن انسان هست نیز، در صورت ترکیب با سایر مواد پاک کننده رنگ، به حذف رنگ کمک می کند.

جایگزین اسید سیتریک چیست؟

در برخی موارد ممکن است تولید کنندگان به دلیل قیمت این ترکیب و یا عدم دسترسی به آن به دنبال جایگزین مناسب برای خرید سیتریک باشند. با این حال به دلیل خواص چندگانه این ترکیب توصیه نمی شود آن را به طور کامل کنار بگذارید.در ادامه با چند نمونه از جایگزین های آن بیشتر آشنا خواهیم شد:

آبلیمو:

این جایگزین در بسیاری از خانه ها یافت می شود و جایگزین خوبی برای سیتریک است. این ماده طعم ترشی مشابه با افزودنی ویتامین C دارد. در یک لیمو آبدار حدود 3 گرم سیتریک وجود دارد . به ازای هر 1 قاشق غذاخوری اسید  4-5 قاشق غذا خوری آبلیمو اضافه کنید. احتمالاً برای حفظ قوام محصول خود مجبور شوید تا سایر افزودنی های مایع را کاهش دهید تا محصول آبکی نشود. آب لیمو یکی از بهترین منابع این ماده به شمار می رود.

تارتاریک اسید

این ماده جایگزین دیگری است که به دلیل طعم ترشی که دارد مورد توجه تولید کنندگان قرار گرفته است. با این حال توجه داشته باشید که این ماده ترشی بیشتری دارد و باید با احتیاط محصرف شود. مقدار نصف قاشق تارتاریک معادل با یک قاشق سیتریک می باشد (نصف) در صووت نیاز این مقدار را کم کم افزایش دهید.

سرکه

مقدار استفاده از این ماده را در رسپی های غذایی 3 برابر سیتریک در نظر بگیرید.دلیل این امر این است که سرکه اسید بسیار ضعیف تری نسبت به اسید سیتریک است ، بنابراین برای به دست آوردن همان اثر به مقدار بیشتری نیاز دارید. برای جبران سرکه اضافی ، باید سایر مایعات موجود در دستور غذا را کاهش دهید.

آسکوربیک اسید

این ماده نیز به دلیل طعم ترشی که دارد می تواند جایگزین مناسبی باشد

منبع: https://www.cookist.com/4-amazing-citric-acid-substitutes/

نکاتی پیرامون استفاده از این ماده برای پوست

مزایای اصلی: لایه برداری و گردش سلول های پوست را تقویت می کند و همچنین منبع خوبی از آنتی اکسیدان ها است.

چه کسانی می توانند از آن استفاده کنند: به طور کلی برای همه انواع پوست بی خطر است ، به استثنای افرادی که آلرژی شناخته شده یا پوست حساس دارند. با این حال ، می تواند برای افرادی که پوست چرب دارند نیز بسیار مفید باشد.

چگونه می توانید از آن استفاده کنید: این بسته به نوع محصولی دارد که شما از آن استفاده می کنید ، اما به طور کلی ، حدود دو تا سه بار در هفته.

با چه موادی خوب کار می کند: اغلب با سایر اسیدهای آلفا هیدروکسی و بتا هیدروکسی اسیدها جفت می شود ، اگرچه این می تواند به طور بالقوه باعث تحریک بیشتر برای افرادی شود که دارای پوست حساس هستند.

از استفاده ی همزمان آن با چه موادی خودداری کنیم: از استفاده از این ماده همزمان با هر نوع رتینوئید خودداری کنید ، زیرا این کار می تواند منجر به سوزش و قرمزی پوست شود. اگر می خواهید از هر دو در یک روز استفاده کنید ، صبح از سیتریک و شب هنگام از رتینوئید استفاده کنید.

خواص نگهداری اسید سیتریک به چه صورت است؟

این ماده در نوشابه های گازدار و یا غذاهایی با اسیدیته متوسط استفاده می شود. با این حال خاصیت نگهداری این ماده نسبت به سایر اسیدها در کنترل رشد مخمرها و کپک ها تاثیر پذیری کمتری دارد. امروزه اسید سیتریک یکی از رایج ترین و پرکاربردترین نگهدارنده ها در جهان است ، به طوری که ایالات متحده به تنهایی سالانه بیش از 1.6 میلیون تن از آن را تولید و به فروش می رساند.

این ماده برای حفظ رنگ میوه های بریده شده و تازه یا به عنوان پیش درمان برای میوه های یخ زده و خشک استفاده می شود. می توان آن را به تنهایی یا با مواد دیگر مانند اسید اسکوربیک ، اسید اریتوربیک ، N- استیل سیستئین ، گلوتاتیون و EDTA استفاده کرد.  با این حال در کنسرو سازی و به منظور تازگی رنگ میوه ها، اسید اسکوربیک می تواند موثر تر واقع شود. اضافه کردن 1 قاشق چایخوری سیتریک (درجه USP) یا ¾ فنجان آب لیمو را به 1 گالن آب می تواند به منظور کنسرو سازی میوه ها استفاده شود. توجه نمایید که این ماده به دلیل قیمت پایین تر نسبت به اسکوربیک مورد توجه قرار گرفته است نه به دلیل تاثیر گذاری بیشتر!

• خواص این ماده برای مو

1. فولیکول های مو را تحریک می کند

2.شرایط اسکالپ را بهبود می بخشد

3.تنظیم اسیدیته

4.  آنتی اکسیدان

5.حفظ رطوبت

6.حذف روغن اضافی

سیتریک اسید صنعتی چیست؟

این ماده در صنعت نیز کاربرد های گوناگونی دارد.این ماده در صنعت به عنوان یک عامل کمپلکس کننده و کیلیت در تصفیه فلزات، به عنوان نرم کننده آب برای مواد شوینده و به عنوان یک عامل بافر در صنایع بهداشتی و داروسازی استفاده می شود.

واکنش با سدیم بی کربنات (جوش شیرین)

هنگامی که این ماده و جوش شیرین با یکدیگر واکنش دهند، یون های سدیم، یون های سیتریک، گاز دی اکسید کربن و آب آزاد می شود.  با انجام این واکنش شاهد آزاد سازی حباب ( به دلیل به وجود آمدن دی اکسید کربن) خواهیم بود

سنتز مواد جامد از مولکول های کوچک

به نظر می رسد تشکیل ترکیبات سیتریک منجر به تعادل در یون ها در محلول می شود. این تعادل باعث توزیع بهتر یون ها می گردد و از جداسازی اجزا در مراحل بعدی جلوگیری می کند. پلی کنسانتره اتیلن گلیکول و سیتریک در حدود بالاتر از 100 درجه سانتیگراد شروع می شود و منجر به تشکیل ژل پلیمر سیترات می گردد.

شوینده ها

هر دو ماده ی اسید سیتریک و اسید لاکتیک که در فرمولاسیون اغلب شوینده ها یافت می شوند خاصیت رسوب زدایی خوبی را ارائه می دهند. در عین حال ، آنها نسبتاً ملایم عمل می کنند و در محصولات شوینده ی دستی خطری را برای کاربرد به وجود نمی آورند. این مواد در دماهای بالا عملکرد فوق العاده ای از خود نشان می دهند و حتی در شرایط بافر بدون از دست دادن قدرت رسوب زدایی اثر گذاری خوبی را از خود به نمایش می گذارند.

• مزایای استفاده از آن در شوینده ها چیست؟

در محصولات پاک کننده می تواند به عنوان یک عامل کیلیت در نظر گرفته شود.

حذف رسوب آهک با کمک این ترکیب، از راکتورها و بویلرها را می توان به عنوان یکی از مزایای این ماده در نظر گرفت.

استفاده از آن در صابون ها و مواد شوینده لباسشویی عمدتاً به دلیل نرم شدن آب می باشد.

پاک کننده‌های خانگی که در آشپزخانه و حمام استفاده می‌شوند حاوی مقداری از این ماده در فرمولاسیون خود هستند. یکی از مزایای آن، خوش‌بوکنندگی است.

 

کشاورزی

• نکات منفی:

این ماده یک عامل خورنده است و بنابراین ممکن است از جوانه زدن گیاه جلوگیری کند. افزودن اسید به مقدار زیاد به خاک باعث ایجاد خاک اسیدی می شود که هر آبی که به خاک اضافه شود را اسیدی می کند. اسید ممکن است هنگام جذب ، ریشه گیاه را بسوزاند و منجر به جذب ناکارآمد مواد مغذی و در نهایت مرگ کامل گیاه شود.

• نکات مثبت:

همه اثرات این ماده  منفی نیست و حتی ممکن است در دوزهای پایین برای گیاه مفید باشد و بتواند برخی از حشرات و حیوانات آسیب زننده به گیاه را دور نگه د ارد. مطالعه‌ای که توسط وزارت کشاورزی ایالات متحده انجام شد، نشان داد که محلول 16 درصدی اسید سیتریک که مستقیماً روی گیاهان اعمال می‌شود، تأثیر شدیدی بر روی گیاهان ندارد. مواردی از تغییر رنگ گزاش شد، اما گیاهان حتی پس از استفاده از اسید هنوز سالم بودند. این تحقیقات ثابت نمود که می توان از این ماده به منظور دافع حشرات استفاده نمود

موارد ایمنی در اسید سیتریک صنعتی و خوراکی

مرکبات حاوی این ماده به صورت طبیعی هستند و به طور کلی بی خطر شناخته می شوند. با این حال، نوع مصنوعی آن به غذاها، مکمل ها، داروها و محصولات پاک کننده اضافه می شود، یک نسخه مصنوعی به نام MCA است. در تعداد کمی از افراد، باقیمانده‌های کپک از فرآیند تولید می‌توانند باعث واکنش‌های آلرژیک و واکنش‌های التهابی قابل توجه با علائمی مانند دردهای عضلانی، درد مفاصل و مشکلات گوارشی شوند.

سایر خطرات مرتبط با منابع طبیعی و مصنوعی در مقادیر زیاد می تواند به مینای دندان آسیب برساند. به همین دلیل است که پس از خوردن غذاهای غنی از اسید باید دهان خود را با آب بشویید.

در نهایت، اگر از محصولات مراقبت از پوست حاوی آن استفاده می کنید، باید بدانید که در غلظت های بالا می تواند باعث تحریک پوست شده و پوست شما را نسبت به نور خورشید حساس تر کند. اگر پوست حساسی دارید، بهتر است از محصولات حاوی آن خودداری کنید.

عوارض کلی:

• سوزش چشم
• خرابی دندان

عامل سرطان

Villejuif یک سند علمی نادرست در دهه 1980 بود که سیتریک را در فهرست 10 ماده سرطانزا قرار داده بود. با این حال،  ارتباط علمی با سرطان ندارد و یک مکمل غذایی کاملا ایمن است.

این ماده دارای کالری و چربی صفر است و هیچ ارزش غذایی دیگری نیز ندارد. در حالی که مصرف این ماده به صورت طبیعی، از میوه ها و سبزیجات برای سلامتی فید است و به سوخت و ساز بدن کمک می کند . همچنین ممکن است در برابر، مقاومت به ابتلا به سنگ کلیه مفید واقع شود .. با این حال مصرف نسخه مصنوعی آن برای سلامتی فرد اثبات نشده است.